امکان اخلاق اسلامی و ساختار آن

thesis
abstract

«اخلاق اسلامی چیست؟»؛ «چگونه ممکن است؟»؛ «ساختار آن کدام است؟» اصلی ترین مسائلی است که در این رساله? دکتری به آنها پرداخته ایم. اخلاق اسلامی به عنوان نوعی از اخلاق دینی ـ هم به لحاظ فلسفی و هم به لحاظ دینی ـ موضوع پر‏اهمیّتی است. امّا در عین حال استدلال شده است که اخلاق اسلامی نمی تواند وجود داشته باشد کما اینکه دیگر اخلاق های دینی هم امکان تحقّق ندارند؛ آنچه وجود دارد اخلاق مسلمانان است. کسانی که چنین ادّعایی را مطرح می کنند، گاه به این نکته پناه می برند که ما به واقع ِ اسلام دسترسی نداریم و فقط با تفسیرهای مسلمانان از آن مواجهیم پس نباید از «اخلاق اسلامی» به عینه سخن گفت. و گاه مدّعی می شوند پذیرفتن «ذوات» مستقل برای اشیاء که از حکمت یونان به ارث رسیده است، ضرورتاً حیطه ای مستقل برای اخلاق بازمی کند که رجوعی به دین ندارد. در این رساله به این استدلال ها پاسخ گفته ایم و راه را برای پذیرش نوعی «اخلاق اسلامی» بازکرده ایم. در ضمن دو نمونه از مهم ترین آثار اخلاقی حکیمانه را مورد تحقیق و تدقیق قرار داده ایم: تهذیب الاخلاق ابن مسکویه و جامع السعادات نراقی. در فصل پایانی، ساختاری برای اخلاق اسلامی پیشنهاد کرده ایم. «غایت نهایی» در اخلاق اسلامی توضیح داده شده است، همچنین نگاه اسلام به «فاعل اخلاقی» و «فعل» او مورد بررسی قرار گرفته است؛ و نهایتاً «حیطه? اخلاق اسلامی» به عنوان رکنی از ارکان ساختار اخلاق اسلامی مورد بحث قرار گرفته است. در نهایت این فصل، دو دیدگاه مختلف در باب اخلاق اسلامی: یکی از غرب و دیگری از شرق مورد نقّادی قرار گرفته است: نگاه مک اینتایر به اخلاق ابن سینا و نگاه علامه طباطبایی به اخلاق توحیدی

similar resources

نگاهی نو به ساختار اخلاق اسلامی

محققان اسلامی ‌از منظرهای مختلف به مقولۀ اخلاق نگریسته‌اند و مطالب مختلف و گاه پراکنده‌ای در این زمینه مطرح کرده‌اند. ورود و خروج محققان به این مبحث‌‌، یکسان نیست. به‌ویژه این‌که نگرش آنان از این جهت که به صِرف عقل اعتماد کرده‌اند یا نقل یا هر دو‌، متفاوت است. بسیاری اوقات چندان به دنبال تنظیم یک نظام اخلاقی یا ساختار معین نبوده‌اند و یا دست‌کم نگاه استقلالی به آن نداشته‌اند و از این‌رو‌‌، چندان...

full text

فلسفه‌ی اسلامی؛ امکان و وقوع آن

چکیده فلسفه اسلامی به چه معناست؟ آیا پدید آوردن فلسفه اسلامی ممکن است؟ آیا فلسفه اسلامی در تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی تحقق یافته است؟ در متون دینی اسلام به وضوح مضامین بسیاری درباره خدا، جهان و انسان وجود دارد که هر چند به زبان فلسفی بیان نشده‌اند، اما می‌توان آنها را به صورت فلسفی تقریر کرد و از آنها برای پدید آوردن اصول و نظریات فلسفی جدید استفاده نمود. فلسفه‌ای که با بهره‌گیری از معارف اسلام...

full text

بررسی ساختار عاملی سازه‌های اخلاق کار اسلامی و اخلاق کار پروتستانی در دانشجویان

هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی ساختار عاملی هر دو سازه اخلاق کار اسلامی و اخلاق کار پروتستانی در دانشجویان بود. بدین منظور تعداد 715 نفر از دانشجویان دانشگاه­های شهید چمران اهواز، آزاد اسلامی، خلیج فارس، اصفهان، لرستان، بجنورد، الوند همدان و گنجنامه همدان در تحقیق شرکت کرده و پرسشنامه­های آن را تکمیل کردند. تحلیل عامل اکتشافی مولفه­های اصلی با چرخش واریماکس روی ماده­های پرسشنامه اخلاق کار پروتست...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


document type: thesis

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه قم - دانشکده الهیات و معارف اسلامی

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023